2Psychologist, Ankara University Graduate Program Student at the Department of Psychological Services in Education, Graduate School of Educational Sciences, Ankara - Turkey
3Student, Ankara University Graduate Program Student at the Department of Psychological Services in Education, Graduate School of Educational Sciences, Ankara - Turkey
4Psychologist, Su Special Education and Rehabilitation Center, Ankara - Turkey
5Psychologist, Republic of Turkey Ministry of Justice General Directorate of Prisons and Detention Houses, Research and Development Group, Ankara - Turkey
Abstract
Objective: Attention deficiency and hyperactivity disorder (ADHD) is a mental disorder that seriously affects both the individual and his/her family. The aim of this study is to evaluate family functions of individuals with different subtypes of ADHD who had no significant cognitive and social impairments.
Methods: 27 subjects with ADHD-inattentive (ADHD-I) subtype, 18 ADHD-hyperactivity-impulsivity (ADHD-HI) subtype, 32 ADHD-combined (ADHD-C) subtype and 35 control subjects aged 6 to 10 years and their mothers were included in the study. Wechsler Intelligence Scale For Children, Conners Parent And Teacher Rating Scales and Family Assessment Scale (FAS) were used.
Results: When the subtests of FAS were evaluated; problem solving scores of ADHD-HI subgroup, communication scores of ADHD-I subgroup, roles scores of ADHD-C subgroup, “showing necessary interest” scores of ADHD-I and ADHD-HI subgroups, and general functioning scores of ADHD-HI subgroups were higher than the other subgroups. ANOVA results of FAS indicated that except the behavior control subtest, there were significant differences for different subtests for all subgroups.
Discussion: When assessing the effects of ADHD treatments, not only the child, but also the family and family dynamics should be evaluated. Therefore, the abilities for a better adaptation to social life -such as problem solving, social evaluation and emotional reactions of the individuals with ADHD- will be increased.
2Psikolog, Ankara Üniversitesi Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümünde Yüksek Lisans Programı Öğrencisi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara - Türkiye
3Öğrenci, Ankara Üniversitesi Lisansüstü Programı Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü Öğrencisi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara - Türkiye
4Psikolog, Su Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Ankara - Türkiye
5Psikolog, TC Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Araştırma ve Geliştirme Grubu, Ankara - Türkiye
Amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), bireyi olduğu kadar ailesini de ciddi boyutlarda etkileyen bir ruhsal bozukluktur. Bu çalışmanın amacı, bilişsel-sosyal işlev düzeyinde belirgin bir bozulması olmayan DEHB’lilerin aile işlevselliğini değerlendirmektir.
Yöntem: Bu çalışmada, yaşları 6-10 arasında değişen 27 dikkat eksikliği alt tipi (DEHB-DE), 18 hiperaktivite/dürtüsellik alt tipi (DEHB-HD), 32 bileşik alt tipi (DEHB-B) tanılı hasta ve kontrol için yer alan 35 katılımcı ve anneleri değerlendirilmiştir. Veriler, Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği, Conners Anne/Baba ve Öğretmen Derecelendirme Ölçekleri ve Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) kullanılarak toplanmıştır.
Sonuçlar: ADÖ alt testlerine ilişkin ortalama ve standart sapma değerleri incelendiğinde, problem çözme davranışı açısından DEHB-HD, iletişim alt testinde DEHB-DE, roller alt testinde DEHB-B, gereken ilgiyi gösterme alt testinde DEHB-DE, DEHB-HD ve genel işlevler açısından da DEHB-HD alt tipinde yer alan katılımcıların yüksek puanlar aldıkları görülmüştür. ADÖ’ye ilişkin yapılan tek yönlü varyans analizi sonucunda da davranış kontrolü alt ölçeği dışındaki ölçeklerde, gruplar arasında fark olduğu belirlenmiştir.
Tartışma: DEHB olguları değerlendirilirken sağaltım girişimlerinde, çocuğun yanı sıra aile de değerlendirilmeli, aile dinamiklerinin tedavi süreci üzerindeki etkinliği irdelenmelidir. Böylece çocuğun problem çözme, sosyal yargılama, duygusal tepki verebilme gibi sosyal yaşama uyum becerileri artırılmış olacaktır.